Mati á umhverfisáhrifum lokið

Unnið hefur verið að nýju mati á áhrifum Hvammsvirkjunar á tvo umhverfisþætti af tólf í samræmi við ákvörðun Skipulagsstofnunar frá 16. desember 2015. 

Í úrskurði Skipulagsstofnunar, sem umhverfisráðherra staðfesti 2004, kom fram að virkjunin myndi ekki hafa í för með sér umtalsverð umhverfisáhrif að uppfylltum sjö skilyrðum. Frá árinu 2004 hefur Landsvirkjun unnið að því að uppfylla skilyrðin, sem m.a. snúa að áframhaldandi rannsóknum á lífríki Þjórsár, áhættumati og að fyrirbyggja rof.

Þar sem framkvæmdir við virkjun höfðu ekki hafist 10 árum eftir úrskurðinn þurfti Skipulagsstofnun að ákveða hvort endurtaka ætti mat á umhverfisáhrifum að hluta eða í heild, og var niðurstaðan að meta þyrfti aftur áhrif á tvo þætti;

1. Útivist og ferðaþjónustu
   
   
2. Landslag og ásýnd lands.

Mat á áhrifum á hina tíu þættina stendur óbreytt frá 2004. Ástæður þess að endurmeta þarf þessa tvo þætti er þróun sem orðið hefur á síðasta áratug í myndvinnslu og landslagsgreiningu, sem gerir okkur kleift að skoða betur og greina sjónræn áhrif virkjunar, auk þess sem ferðaþjónustan er stærri atvinnugrein en spár gerðu ráð fyrir árið 2004. Nýtt mat byggir á viðamiklum viðhorfskönnunum, tölvugerðum myndum sem sýna breytta ásýnd með virkjun og á landslagsgreiningu.

Matsskýrsla ásamt áliti Skipulagsstofnunnar um mat á umhverfisáhrifum Hvammsvirkjunar liggur nú fyrir. Skýrsluna og álitið er að finna á slóðinni hvammur.landsvirkjun.is

Landsvirkjun hefur sett niðurstöður fram í rafrænni útgáfu en þar er tæknin nýtt til að útskýra flókin viðfangsefni og koma myndrænum upplýsingum á framfæri umfram það sem mögulegt er í pappírseintaki. Endanlegt mat er byggt á frummati og á umsögnum, athugasemdum og ábendingum sem fram komu á kynningartíma. Skipulagsstofnun gaf að því loknu álit á mati á umhverfisáhrifum framkvæmdarinnar.

Í orkunýtingarflokki rammaáætlunar

Grundvöllur að ákvörðun um byggingu Hvammsvirkjunar er að hún sé í orkunýtingarflokki rammaáætlunar, að Orkustofnun veiti virkjanaleyfi og að viðkomandi sveitarfélög veiti framkvæmdaleyfi. Við veitingu framkvæmdaleyfis taka sveitarfélög tillit til álits Skipulagsstofnunar um mat á umhverfisáhrifum fyrirhugaðrar framkvæmdar.

Virkjunin hefur verið í orkunýtingarflokki rammaáætlunar frá árinu 2015. Hún er í samræmi við skipulagsáætlanir sveitarfélaganna beggja vegna Þjórsár; Rangárþings ytra og Skeiða- og Gnúpverjahrepps. Undirbúningur deiliskipulags Hvammsvirkjunar er hafinn hjá báðum sveitarfélögum og reiknað er með að skipulagsvinnu ljúki á árinu 2019.

Vönduð útlitshönnun mannvirkja og landslags

Auk mats- og skipulagsvinnu stendur nú yfir lokaundirbúningur virkjunarinnar, sem m.a. felst í vandaðri útlitshönnun mannvirkja, landslagshönnun, rýni á veigamiklum þáttum hönnunar og útfærslu á mótvægisaðgerðum til að lágmarka umhverfisáhrif. Virkjunarsvæðið, sem er í byggð, verður aðgengilegt og öruggt fyrir gangandi gesti sem munu hafa kost á að skoða þar á tiltölulega litlu svæði mannvirki tengd raforkuframleiðslu.

Ekki hefur verið ákveðið hvenær framkvæmdir hefjist við Hvammsvirkjun. Unnið er að öflun nauðsynlegra leyfa. Verði ákveðið að hefja útboð og framkvæmdir mun það taka um þrjú og hálft ár þar til hægt yrði að gangsetja virkjun.

Kort af svæðinu

Mat á umhverfisáhrifum

Náttúrufar

Rammaáætlun

Ferðamál

Fornleifar

Annað